Vấn nạn kỳ thị người Á Châu tại Mỹ không phải
là một vấn đề mới xảy ra bây giờ mà nó đã xảy ra từ khi người Á châu tới Mỹ mấy
trăm năm trước để xây dựng đường xe lửa cho miền Tây Hoa Kỳ. Những người culi
này làm việc nặng nhọc và được coi như là con thú vật hiện hữu để làm mọi cho
chủ. Có rất nhiều trường hợp họ bị xù lương bổng, làm cho đã rồi nó chỉ cười
không chịu trả tiền, họ phải trả thuế rất cao cái thuế mà gọi là thuế cho người
ngoại kiều, hộ bị thường xuyên bị ăn hiếp đánh đập vì màu da của họ.
Vào năm 1867 ở thời điểm đó có khoảng mười lăm
ngàn người tàu làm việc. Không chịu nổi sự nghiệp này có khoảng 2000 người biểu
tình để đòi hỏi là họ không bị đánh đập, đòi tăng lương từ ba mươi lăm đồng lên
bốn mươi lăm đồng một tháng và một ca làm việc là chỉ 10 tiếng mà thôi. Mấy
thằng chủ phản kháng, không chở lương thực tới, và gửi nhân viên vũ trang tới
để bắt họ phải làm việc lại.
Năm 1882 Quốc Hội Hoa Kỳ thông qua một dự luật
gọi là Chinese Exclusion Act cấm không cho người Trung Hoa được vô xứ Mỹ và
không cho những người đã ở Mỹ được trở thành công dân Mỹ. Cái luật này trên
giấy tờ chỉ có thời hạn 10 năm nhưng nó được gia hạn nhiều lần cho tới năm 1943
thì nó mới được chính thức loại bỏ. Cái luật ngày mặc dầu cái tên là chống lại
người Trung Hoa, nhưng trong thực tế nó bao gồm tất cả những người á châu ở Mỹ.
Năm 1885 tòa án tối cao pháp viện Hoa Kỳ phán
quyết là quyền bình đẳng khi đi học ở trường công lập không phân biệt màu da,
tuy nhiên ở những địa phương đặc biệt là ở San Francisco lại chế ra cái luật là
học sinh Á châu phải học trường riêng gọi là Oriental School.
Năm 1899 dịch hạch nổi ra ở Hawaii và những
người bị bệnh đầu tiên lại là người á châu vì vậy chính quyền ở đó đốt luôn cái
China town bên đó, lửa tràn ra không kiểm soát được chay hết một phần năm của
thành phố Honolulu.
Năm 1913 ở California cấm không cho người Á
châu làm chủ đất hay cho mướn đất, có cả mười lăm tiểu bang khác bắt chước như
vậy. Cái luật này được loại bỏ vào năm 1956.
Và có rất là nhiều luật lệ cũng như thưa kiện
về vì kỳ thị người á châu nhưng tất cả cũng không đi vào đâu, rồi tới thế chiến
thứ hai chính quyền nhốt hết tất cả người Nhật vô trại tập trung chỉ vì họ là người
gốc Nhật vì lúc đó Nhật và Mỹ đánh nhau ở Trân Châu cảng. Như cái ông tài tử
người Nhật đóng phim Star Wars kể lại, khi đó không còn nhỏ ở trong trại tập
trung đi học trường trong trại, như những người đi học ở Mỹ đều biết, thông
thường buổi sáng trong lớp học là đọc cái pledge of allegiance, trong đó có cái
câu cuối như sau: One Nation under God indivisible with liberty and justice for
all.. Câu này có thể dịch như là một quốc gia được ban phát dưới quyền của
Thượng đế, không bị chia cắt, với sự tự do và công lý cho tất cả mọi người. Cái
mâu thuẫn buồn cười là cậu nhỏ này phải đọc cái câu tự do và công lý cho tất cả
mọi người trong trại tập trung, không được ra ngoài và cái lý do bị giam giữ chỉ
vì là người gốc Nhật mà thôi- Thật là buồn cười hả?
Rồi khi tới gần sau này trong vụ bạo loạn ở
dưới LA về vụ Rodney King, cảnh sát bỏ lờ không có làm gì nhiều hết để cho
người Mỹ đen và người Mỹ gốc Hàn bắn nhau phá nát cái Korean town. Nếu mà cái
sự kiện đó xảy ra ở phố Mỹ trắng thì sẽ thấy cảnh sát làm tới nơi tới chốn để
ngăn chặn chứ không bỏ thí cô hồn như vậy.
Năm 1985 có một người người Mỹ gốc Hoa tên Vincent
Chin bị ba người giết chết và những thủ phạm này nói lý do đơn giản là họ không
thích người Nhật người Nhật chiếm ưu thế trong việc sản xuất xe hơi ở Mỹ.
Rồi sau 9/11 hàng loạt những sự kiện giết
người gốc Trung Đông, gốc Ấn Độ để trả thù.
Rồi cho
tới những năm gần đây người tổng thống Mỹ kỳ thị bật nhất là Trump đã chiếm
được cái ghế tổng thống nhờ vào cương lĩnh chính trị là đưa người da trắng lên
hàng độc tôn và như đã mọi người đã biết bốn năm vừa qua Trump đã liên tục
bảo vệ, không cho kiện cáo ngưới kỳ thị mà còn lên tiếng bênh vực những người Mỹ
trắng cực đoan kỳ thị chống lại người Mỹ da màu một cách triệt để. Chính sự hậu thuẫn này của Trump và chính quyền của ông
đã tạo ra một môi trường mà những người kỳ thị màu da này cảm thấy được yên tâm,
cảm thấy được bảo vệ, thẳng tay ra mặt kỳ thị chửi bới miệt thị dân da màu.
Rồi tới sự kiện Covid thì đặt tên là Vũ Hán
rồi Kung Flu để đổ thừa sự bất lực của chính quyền mình trong việc ngăn cản bệnh
dịch. Không những chỉ là đồ thừa mà còn thật sự thay đổi chính sách tạo ra sự
khác biệt đưa người Mỹ trắng và quyền lợi của họ lên cao hơn là dân da màu. Thế
là những người Mỹ trắng kỳ thị ào ào lên tiếng chửi bới, đánh đập miệt thị
người á châu mà không sợ bị bắt hay là bắt cho có rồi thả ra hay nói một cách
khác là có một quyền tuyệt đối để đàn áp người Á châu một cách vô tội va. Thậm
chí là giết cả người á châu mà không sợ bị một hậu quả gì hết vì có tổng thống
và chính quyền Mỹ đứng sau lưng họ bảo vệ.
Còn trong cộng đồng người Việt tại Mỹ thì sao?
họ đối phó hay suy nghĩ như thế nào về một chính quyền trực tiếp ra mặt chống
lại người á châu như vậy? Một số không phải là nhỏ ùa theo đám người Mỹ trắng
độc tuần này ăn ké. Họ giải thích là họ chưa bao giờ bị người Mỹ trắng nào chửi
bới hay kỳ thị. Mà họ không biết rằng kỳ thị không chỉ giới hạn ở trong việc
chửi bới thẳng vô mặt hay đánh đập hay giết người hay chọi đá vào nhà. Họ vênh
vênh tự đắc vì được người Mỹ trắng cho ăn cái bánh vẽ là người di dân kiểu mẫu
mà họ không biết rằng cái lối nói này là để chia rẻ người á châu với người Mỹ
đen với người Mễ, một hình thức chia để trị của đám da trắng độc tôn. Người Mỹ
trắng độc tôn họ khôn lắm, để buộc tội một người là kỳ thị hay một sự kiện giết
người có tính kỳ thị thì phải đưa ra được bằng chứng thí dụ như khi nó giết người thì nó chửi là thằng Tàu này
thằng Việt Nam kia hay con đĩ Đại Hàn nọ. Còn không nghe những lời lời chửi bới
này thì chỉ là một việc giết người bình thường chứ không phải là giết người vì
kỳ thị. Cái lắc léo trong cái luật này thì giống như y hệt trong cái cách lý
luận của người Việt nói là tao chưa thấy thằng Mỹ trắng nào chửi tao cả nên
không có chuyện người Mỹ trắng kỳ thị á châu.
Chỉ trong vòng hơn một năm nay mà có hàng ngàn
vụ đánh đập kỳ thị phá hoại người Á châu ở Mỹ này. Nó trở thành một cái dịch
mới là dịch bài trường người Á châu. Rồi vụ giết người hàng loạt 8-9 người gì
đó ở Georgia mà phần đông người bị giết là đàn bà á châu. Khi nó bắt được cái
thằng thủ phạm thì cái thằng cảnh sát trưởng lập tức lên tiếng bênh vực thằng
sát nhân, nói rằng thằng này ghiền chơi đĩ và muốn phục thiên cho nên nó
tới những ổ đĩ ở châu để giết người, để nó không có phải bị thèm muốn tới đó
chơi bời nữa. Tại sao nó không đi giết đĩ da trắng mà chỉ giết đĩ Á châu?
Rồi mọi người sẽ thấy báo chí internet sẽ lần
lượt moi ra những người nạn nhân này là những người xấu để tạo ra một cái nhìn
sai lạc về vấn đề giết người vì kỳ thị này. Tạo ra một cái “air”, một cái mù
mờ, một cái dường như, để binh vực cho thủ phạm, để cho là cái động cơ giết
người không phải là kỳ thị người Á châu, đổ thừa cho những nạn nhân là những
người xấu không đáng để pháp luật binh vực vì việc làm của họ là làm đĩ.
Cộng đồng người Việt của mình ở đây cần phải có một cái nhìn chính xác hiểu được gốc ngọn của vấn đề kỳ thị người á châu không phải chỉ trên bề mặt mà còn những cái xấu xa nằm trong luật lệ để hạn chế quyền lợi về tất cả mọi mặt của người á châu. Không có lý do gì mà phải đòi hủy bỏ Affirmative Action chỉ vì mình không biết cái luật đó nó bảo vệ quyền lợi cho người da màu như thế nào. Không có lý do gì mà ùa theo đòi được sửa đổi luật bầu cử có lợi cho người mỹ trắng nhà giàu để hạn chế làm khó khăn việc đi bầu cử của người da màu, để bầu ra mấy thằng đại diện dân mà có máu kỳ thị để làm luật hay thi hành luật có lợi cho Mỹ trắng mà thôi, tiếp tục chính sách đì da màu sói đầu, một cách có hệ thống sử dụng pháp luật hơp hiến như một công cụ đàn áp dân da màu một cách tinh vi nguy hiểm này. Không có lý do gì mà phải ngậm miệng không dám la lên bị kỳ thị. Không có lý do gì mà phải nghĩ rằng kỳ thị ở đâu cũng có mình không làm gì được nên không làm gì hết hay ùa theo với hi vọng rằng khi mình bú đít đó nó thì nó tha cho mình. Không có lý do gì mà phân biệt người Á châu với người Trung Quốc hay người Phi hay người Việt Nam hay Nhật Bổn … Không có lý do gì mà mình phải đi kỳ thị người Mễ Mỹ đen, Mỹ đỏ, Mỹ nâu gì hết.
Một cái ghi chú thêm ở đây là hàng loạt người Mỹ đen nổi tiếng, từ đủ các ngành nghề đồng loạt lên tiếng bênh vực và hậu thuẫn cho nạn nhân bị bắn chết bên Georgia. Trong khi dó hội đoàn VN thì chậm chạp không la lối gì hết một cách yếu đuối, Trong khi đó thì chuyện xảy ra bên Tàu hay bên Hong Kông gì đó thì cấm cờ xí xuống đường la lối ủng hộ.
Người Việt mình phải cần sửa đổi cái tư duy để
có một cái nhìn đúng đắn về bản thân mình, về cộng cộng đồng của mình, cùng
nhau sát cánh với những cộng đồng người á châu khác hay nói cho chính xác hơn
là với tất cả những người Mỹ, không phân biệt trắng đen vàng tím, khi họ là
những người đứng đắn, hiểu được vấn đề và có lòng ham muốn thay đổi xã hội này
một cách tích cực hơn, công bằng hơn, trong đó tất cả mọi người cùng nhau góp
công góp sức để xây dựng một xã hội Mỹ này được ngày một tốt đẹp hơn.