Trong tuần lễ qua có quá nhiều tin tức về vụ nhiều nhân vật
chủ chốt trong chánh quyền Trump bị tố dính dáng, kẹt cứng với chuyện nói chuyện,
hợp tác với Nga trong lúc tranh cử và sau khi nhậm chức. Rồi chuyện Trump đi
chu du ngoại quốc lần đầu với nhiều kịch tính hơn là chuyện cần thiết về đối
ngoại quốc tế. Cái bối cảnh này nó lấn áp và làm lu mờ một chuyện mà ít người để
ý tới, đó là việc thành phố New Orleans hạ xuống mấy bức tượng của mấy ông tướng
lãnh đạo quân đội miền nam xứ Mỹ trong cuộc nội chiến một trăm mấy chục năm về
trước.
Người Mỹ thì ai cũng biết về cuộc nội chiến này giữa hai phe
miền bắc và miền nam xứ Mỹ. Phe miền bắc thì muốn xóa bỏ thể chế nuôi nô lệ và
phe phía nam thì chống lại và đòi duy trì chế độ nuôi nô lệ. nhấn nút
forward chạy lẹ để coi kết luận, phần cuối thì phe miền bắc thắng và thể
chế nuôi nô lệ bị bải bỏ.
Người Việt ở Mỹ hưỡng lợi trực tiếp từ các cuộc đấu tranh của
những người Mỹ có cái nhìn tử tế về nhân quyền, sự bình đẳng giữa những con người
với nhau, bất kể là da màu gì, thờ ông thượng đế gì, giới tính nam nữ, gay hay
lesbian gì, tới Mỹ lúc nào sớm hay trễ … Tất cả đều bình đẳng ngang nhau, được
bảo vệ trước luật pháp như nhau. Nếu không có những thành quả từ những cuộc đấu
tranh tốn kém, dài dẳng, trả bằng nước mắt, máu và mạng sống của những người Mỹ
này sát cánh với nhau, đen, đỏ, vàng, nâu này thì người Việt ở Mỹ này sẽ phải
nhường chổ cho Mỹ trắng trên xe bus, đi cầu tiêu riêng mà Mỹ trắng cho phép, ở
khu da màu, học trường da màu, không dược đi bầu và sống như là một người công
dân hạng hai ba chịu nhiều kỳ thị, thiệt hại mà không được luật pháp bảo vệ.
Vì vậy phải cần được trang bị một vốn kiến thức về những sự
kiện này, không phải chỉ là đọc chơi cho biết mà hiểu cho rỏ để không bị lôi
kéo vô những tranh cãi về ý thức hệ mà nó không có lợi cho bản thân. Hay nói một
cách nôm na là thiếu tin tức căn bản để hiểu rỏ sự kiện thật hư, động cơ,
bối cảnh sống mà bị nó dụ cho ăn cứt gà, chửi cha, mắng mẹ, hại con cái mà
không biết cứ rưng rưng tự đại không biết bảo vệ và duy trì thành quả đạt được
từ những người tới Mỹ trước truyền lại. Nếu không cẩn thận để ý thì mọi chuyện
sẻ bị quật ngược lại bằng một hình thức tinh vi khó thấy hơn mà kết quả tệ hại
vô cùng là bị thiệt thòi mà không biết, thỏa mãn làm mọi, làm công dân ngoài lề,
ngậm xương mà thiên hạ quăng cho một miếng mà thỏa mãn là quá đủ rồi.
Những người sống ở miền nam xứ Mỹ thì thường nghe cái luận
điệu của phe miền nam, Confederate, mà biểu tượng là lá cờ “rebel” (người nổi dậy
chống chính quyền), và những người lính miền nam này là “anh hùng” bảo vệ cái lịch
sử, truyền thống, cách sống của người miền nam, chống lại dân phía bắc xâm lược
để áp đặt lối sống của họ lên người miền nam. Luận điệu này nghe thì thấy hợp
lý nhưng nó không đả động gì tới cái lối sống mà họ muốn duy trì, muốn bảo vệ
là cái lối sống mà chủ nhà giàu có quyền nuôi lao động và làm chủ nhân cho những
con người khác làm nô lệ, phục vụ cho mình. Người nô lệ không có một quyền hành
gì hết mà được coi như một con vật được trao đổi, mua bán, đánh đập, hãm hiếp bởi
những người chủ nô lệ.
New Orleans là một thành phố lớn miền nam trong tiểu bang
Louisiana, một thành phố 60% là người Mỹ da đen. Hiện nay có một số đông người
Việt sinh sống ở đây, được biết tới trong cộng đồng Việt hải ngoại với Chợ chồm
hổm trong một xứ đạo Việt Nam, Versaille.
Từ tháng tư New Orleans lần lượt hạ những tượng đài tướng
lãnh miền nam xuống, tất cả 4 tượng, tướng Beauregard, Davis Jefferson, Battle
of liberty monument và cái cuối cùng là Robert E Lee. Mấy lần hạ xuống đầu tiên
thường làm vào lúc trời hừng hừng tối và công nhân phải đeo mặt nạ và áo chống
đạn vì sợ bị nhận diện hay bị bắn. Các tượng này sẽ được giữ lại và cất trong
nhà kho chớ không hủy bỏ. Trong lần cuối hạ tượng Robert E Lee thì làm công
khai ban ngày và ông thị trưởng Landrieu đọc bài diền văn nói về lý do tại sao
thành phố làm chuyện này. Bài diễn văn được nhiều người cho là bài diễn văn nói
về kỳ thị màu da tại Mỹ là quá hay, nói sự thật và nêu ra rõ ràng những điểm
khuất của vấn đề nhạy cảm, chia rẽ này. Thị trưởng Mitch Landrieu là một người
Mỹ trắng, cha ông là thị trưởng lâu năm của New Orleans, chị ông là cựu US
senator Mary Landrieu.
Bài diễn văn của ông nhắm vào sự xuyên tạc sự thật về lịch sử
mà phe phía nam dùng để giấu và núp đằng sau để biện hộ cho lối sống của người
miền nam mà thật sự là kỳ thị chủng tộc, muốn duy trì và tái lập cái ý tưởng tự
tôn cho rằng da trắng là ưu việt hơn hẳn sắc dân khác. và cần phải duy trì,
Ông nói “ những cái tượng đài này không phài chỉ là đá và
kim loại. Chúng không phải là một đài tưởng niệm của một lịch sử trong sạch,
không tội lổi, vô hại. Mục đích chánh của những thứ này là để vinh danh cái ý
niệm đầy ảo tưởng, được làm sạch sẽ của cái Confederacy (ý niệm chủ nuôi nô lệ
), che giấu bỏ qua sự chết chóc, bỏ qua che giấu việc nuôi người nô lệ và tất cả
những tàn nhẫn khốc liệt mà cái ý niệm này là đại diện cho ”
Ông giải thích những tượng đài này dược dựng lên vài năm sau
khi miền nam bị thua trận dưới sự ảnh hưỡng của cái gọi là “ the Cult of the
Lost cause “ ( niềm tin mù quáng vô cái thất bại ê chề không thay đổi được cho
tốt hơn được) với mục đích viết lại lịch sử để giấu đi sự thật là Confederacy nằm
về bên cái sai trái của nhân loại.
Cái mục đích này làm cho người không biết rõ lịch sử,
chỉ thấy về cái hào hùng, đẹp đẽ của lối sống người miền nam, qua cờ xí
tượng đài bẻ cong sự thật lịch sử ém nhẹm cái chủ nghĩa kỳ thị, nuôi nô lệ sai
trái, tàn bạo.
Ông nói sao không thấy đài tưởng niệm về cái sự tàn nhẫn vô
nhân đạo mà người nô lệ Mỹ đen phải chịu đựng, trong khi họ là một vai chánh
trong cái lối sống ở miền nam đó. Những người miền nam ca tụng về lối sống và ủng
hộ giữ lại tượng đài này nhân danh lịch sử lại im lặng về cái lịch sử mà người
nô lệ phải bị đối xử, trao đổi, mua bán như một con vật, làm việc quần quật để
làm giàu cho chủ nô lệ mà không được nhận một quyền lợi như một con người hiện
hữu như người da trắng.
Ông nói” Ai có thể nhìn thẳng vô mắt của em bé gái và biện hộ
rằng rằng tượng đài Robert E Lee dựng lên để khuyến khích cô bé ấy” “ Ai nghĩ rằng
tượng đài này sẽ giúp cho cô bé thấy tương lai phía trước của mình không bị giới
hạn hay cản trở gì hết?” “ Ai nghĩ rằng cô bé ấy sẽ được cảm hứng và hy vọng vì
những tượng đài này?”
Phía bên chống lại việc hạ xuống mấy cái tượng này kêu gọi tẩy
chay New Orleans, chờ coi, thiên hạ vẩn tới New Orleans chơi, ăn beignet Café
Du Monde, đi Bourbon street, đi coi Mardi Gras, nghe trình diễn nhạc Jazz mà không phải ngứa mắt
thấy mấy cái tượng đài xảo trá lost cause này.
Tôi post nguyên văn bài diễn văn để đọc. Tôi muốn dịch ra
nhưng dài quá làm biếng, nếu có nhiều người muốn coi tiếng việt, cho tôi biết,
tôi sẽ dịch ra.
Update 5/28/2017. Bài dịch ra tiếng Việt bài diển văn của thị trưởng New Orleans, Mitch Landrieu
Cảm ơn quí vị đã đến.
Linh hồn của thành phố yêu dấu của chúng ta bắt nguồn từ một
lịch sử đã phát triển qua hàng ngàn năm; bắt nguồn từ những nhiều giống dân đa
dạng đã từng ở đây với nhau theo từng bước đi từ xưa tới giờ - có cả tốt lẫn xấu.
Đó là một lịch sử được giữ trong lòng từ những câu chuyện của người Mỹ nguyên
thủy (VN gọi là người da đỏ) - Choctaw, Houma Nation, Chitimacha. Hernando De
Soto, Robert Cavelier, Sieur de La Salle, Acadians, Islenos, những người bị bắt
làm nô lệ từ Senegambia, những người tự do của Colorix, người Haiti, người Đức,
cả đế quốc Pháp và Tây Ban Nha. Người Ý, người Ailen, người Cuba, người nam,
trung Mỹ, người Việt Nam và nhiều người khác nữa.
Quí vị thấy đấy - New Orleans thực sự là một thành phố của
nhiều quốc gia, một cái cái melting pot (xã hội Mỹ dược ví von như nồi lẩu hầm
bà lằng quyện lại với nhau), một nồi caldron sôi nóng (nồi sắt treo tòn ten để
nấu ngoài trời như thấy thường trong phim cao bồi) của nhiều nền văn hoá. Không
có một nơi nào khác giống như vầy trên thế giới, thể hiện một cách hùng hồn
phương châm độc đáo của Mỹ: e pluribus unum - trong số nhiều chúng ta là một.
Nhưng cũng có những sự thật khác về thành phố này mà chúng ta phải đối mặt. New
Orleans ngày xưa là thị trường nô lệ lớn nhất nước Mỹ: một hải cảng nơi hàng
trăm ngàn linh hồn đã được mua, bán và vận chuyển lên dọc lên bờ sông
Mississippi, để đến cuộc sống cưỡng bức lao động, chịu đau khổ vì hãm hiếp, tra
tấn. Mỹ là nơi mà gần 4.000 người đồng bào của chúng ta bị buộc tội treo cổ cho
chết (lynching), có 540 người ở Louisiana; Nơi mà các tòa án được tôn tạo là
'riêng biệt nhưng bình đẳng'; Nơi các freedom riders (người đấu tranh cho nhân
quyền thời đó) tới New Orleans bị đánh đập đổ máu tơi tả. Vì vậy, khi mọi người
nói với tôi rằng những di tích được đề cập đến là lịch sử, thì những gì tôi mô
tả cũng là lịch sử thật, và nó là sự thật trần trụi, chai đá. nóng bòng.
Và nó ngay lập tức cần phải hỏi, tại sao không có đài kỷ niệm
tàu buôn nô lệ, không có đài tưởng niệm nổi bật trên đất công cộng để nhớ các sự
lăng mạ treo cổ nô lệ hay các block (bệ đá cao dùng để đứng trên đó rao bán bán
nô lệ) Không có gì để nhớ những chương
sách dài của cuộc sống của chúng ta; Nỗi đau, sự hy sinh, sự xấu hổ ... tất cả
những điều đó xảy ra trên đất New Orleans. Vì vậy, đối với những người tự cho
mình là người bảo vệ lịch sử và các di tích cũ, họ đều im lặng một cách kỳ quái
tới mức độ sai trái về cái lịch sử này, một lời nói dối xảo trá bằng cách bỏ
sót không đề cập tới. Có một sự khác biệt giữa sự ghi nhớ lịch sử và sự tôn thờ
nó.
Đối với Mỹ và New Orleans, đó là một con đường quanh co dài,
bị đánh dấu bằng bi kịch và thành công lớn. Nhưng chúng ta không thể sợ sự thật
của chúng ta. Như Tổng thống George W. Bush cho biết tại buổi lễ khai mạc viện
Bảo tàng Quốc gia về Lịch sử và Văn hoá Mỹ gốc Phi Châu, "Một quốc gia vĩ
đại không che giấu lịch sử của nó. Nó phải đối mặt với những sai sót của nó và
sửa chữa chúng. "Vì vậy, hôm nay tôi muốn nói về lý do tại sao chúng tôi
chọn bỏ bốn đài kỷ niệm của cái lost cause of conferacy này, nhưng cũng như làm
thế nào quá trình này có thể đẩy chúng ta tới chữa lành chứng bệnh này và hiểu
rỏ lẩn nhau. Vì vậy, chúng ta hãy bắt đầu với sự thật.
Sự kiện lịch sử là rõ ràng, Robert E. Lee, Jefferson Davis,
và P.G.T. Các bức tượng Beauregard không được dựng lên chỉ để tôn vinh những
người này, nhưng là một phần của phong trào mà đã trở thành cái được gọi là The
Cult of the Lost Cause. Sự thờ cúng này có một mục tiêu - thông qua các đài tưởng
niệm và thông qua các phương tiện khác - để viết lại lịch sử để che giấu sự thật,
đó là Confereracy đã ở phía bên phía sai trái của nhân loại. Được xây dựng lần
đầu tiên sau 166 năm thành lập thành phố và 19 năm sau khi chiến tranh nam bắc
kết thúc, các tượng đài mà chúng ta đã tháo dỡ là nhằm tái hiện lại lịch sử
thành phố của chúng ta và lý tưởng của Confederacy bị đánh bại. Rõ ràng là những
người này đã không chiến đấu cho Hoa Kỳ, họ đã chiến đấu chống lại nó. Họ có thể
là những chiến binh, nhưng vì lý tưỡng này, họ không phải là những người yêu nước.
Những bức tượng này không chỉ là đá và kim loại. Nó không chỉ là những đài tưởng
niệm vô tội của một lịch sử lành mạnh. Các di tích này nhằm mục đích kỷ niệm một
Confedaracy giả tưởng, được làm sạch sẻ; Bỏ qua cái chết, bỏ qua sự nô lệ, và
khủng bố mà nó thực sự đại diện cho.
Sau cuộc nội chiến, những bức tượng này là một phần của chủ
nghĩa khủng bố giống như là cái việc khủng bố thời nộ lệ khi họ đốt thánh giá
trong sân nhà người nô lệ nào đó ( thời nô lệ, da trắng kỳ thị trùm khăng trắng
vô sân nhà nô lệ, đốt thánh giá vào buổi tối, để hù dọa là coi chừng tao giết )
Họ đã được dựng lên nhằm mục đích để gửi một thông điệp mạnh mẽ cho tất cả những
người đi trong cái bóng của họ là, là họ vẫn còn làm chủ trong cái thành phố
này. Nếu bạn còn nghi ngờ về các mục tiêu thực sự của Confederacy, trong những
tuần trước khi cuộc nội chiến nổ ra, phó chủ tịch Confederacy, Alexander
Stephens, đã nói rõ rằng mục tiêu của Confederacy là duy trì chế độ nô lệ và da
trắng tối thượng. Ông nói trong bài phát biểu "nền tảng căn bản" nổi
tiếng của ông rằng nền tảng của Confederacy dựa trên sự thật vĩ đại, rằng người
da đen không bằng người da trắng; Rằng nô lệ da đen - phải nằm kèo dưới, phải phụ
thuộc thuộc vào chủng tộc da trắng cấp trên – nó là điều tự nhiên và bình thường.
Chính phủ mới của chúng tôi, là chính phủ đầu tiên, trong lịch sử thế giới, dựa
trên sự thật về thể chất, triết học và đạo đức này. "
Bây giờ, với những từ ngữ gây sốc này vẫn còn vang lên trong
tai của bạn ... Tôi muốn cố gắng nhẹ nhàng lột khỏi tay bạn sự kìm kẹp về một
câu chuyện sai lầm về lịch sử của chúng tôi mà tôi nghĩ làm suy yếu chúng ta.
Và sửa lại sai lầm mà chúng ta đã mắc phải nhiều năm trước đây - chúng ta có thể
kết nối chặt chẽ hơn với tính toàn vẹn với các nguyên tắc của người sáng lập quốc
gia chúng ta và tạo ra một con đường rõ ràng và thẳng thắn hướng tới một thành
phố tốt hơn và một liên bang hoàn hảo hơn.
Năm ngoái, Tổng thống Barack Obama lặp lại những cảm nghĩ
này về sự cần thiết phải bối cảnh hóa và ghi nhớ lịch sử của chúng ta. Ông nhớ
lại một mảnh đá, một cái bệ đá đấu giá nô lệ được chạm khắc với một điểm đánh dấu
kỷ niệm một khoảnh khắc đặc thù vào năm 1830 khi Andrew Jackson và Henry Clay đứng
lên và phát biểu từ đó. Tổng thống Obama nói, "Hãy coi như những hiện vật
này kể cho chúng ta về lịch sử ... trên một hòn đá mà ngày này qua ngày khác,
đàn ông và đàn bà ... bị ràng buộc, mua và bán và chào giá như gia súc trên một
hòn đá bị bào mòn bởi thảm kịch của cả ngàn cái chân trần. Trong một thời gian
dài, điều duy nhất chúng ta coi là quan trọng, điều duy nhất mà chúng ta từng
được chọn để tưởng nhớ như lịch sử là cái bảng tưởng lực ghi nhớ là những bài
diễn văn không đáng ghi nhớ của hai người đàn ông quyền lực ".
Một miếng đá - một viên đá. Cả hai câu chuyện đều là lịch sử.
Một câu chuyện kể. Một câu chuyện bị lãng quên hoặc thậm chí có thể bị bỏ rơi.
Như rõ ràng với tôi ngày hôm nay ... trong một thời gian dài, mặc dù tôi đã lớn
lên ở một trong những khu phố đa dạng nhất New Orleans, ngay cả với lịch sử tự
hào lâu đời của gia đình tôi về đấu tranh cho quyền dân sự ... Tôi đã đi qua những
di tích này cả triệu lần mà không nghĩ gì về nó. Vì vậy, tôi không đánh giá ai,
tôi không đánh giá người ta. Tất cả chúng ta đều có hành trình riêng về chủng tộc.
Tôi chỉ hy vọng mọi người nghe như tôi đã làm khi người bạn
thân của tôi Wynton Marsalis (ông này chơi Trumpette nổi tiếng thế giới) giúp tôi nhìn thấy sự thật. Ông ấy yêu cầu tôi
suy nghĩ về tất cả những người đã rời khỏi New Orleans vì những thái độ loại trừ
người khác của chúng ta. Một người bạn khác yêu cầu tôi xem xét bốn di tích này
từ quan điểm của người mẹ hoặc người cha gốc Phi châu đang cố gắng giải thích
cho con gái của họ là Robert E. Lee và tại sao ông lại đứng trên đỉnh thành phố
xinh đẹp của chúng tôi. Bạn có thể làm điều đó? Bạn có thể nhìn vào đôi mắt của
cô gái trẻ và thuyết phục cô ấy rằng Robert E. Lee đang ở đó để khuyến khích cô
ấy? Bạn có nghĩ rằng cô ấy sẽ cảm thấy cảm hứng và hy vọng bởi câu chuyện đó?
Những di tích này có giúp cô nhìn thấy một tương lai với tiềm năng vô hạn? Bạn
đã từng nghĩ rằng nếu tiềm năng của cô ấy còn hạn chế, bạn và tôi cũng vậy?
Chúng ta đều biết câu trả lời cho những câu hỏi rất đơn giản này. Khi bạn nhìn
vào đôi mắt của đứa trẻ này là thời điểm mà sự thật trần trụi cho chúng ta thấy
rỏ. Đây là thời điểm chúng ta biết điều gì là đúng và chúng ta phải làm gì.
Chúng ta không thể rời khỏi sự thật này.
Và tôi biết rằng việc lấy đi các di tích sẽ rất khó khăn,
nhưng bạn đã chọn tôi đễ làm những việc đúng, không phải là điều dễ dàng và đây
là điều như thế. Vì vậy, việc di dời các di tích của Confederate không phải là
lấy một cái gì đó ra khỏi người khác. Đây không phải là về chính trị, điều này
không phải là đổ lỗi hoặc trả đũa. Đây không phải là một nhiệm vụ ngây thơ để
giải quyết tất cả các vấn đề của chúng ta ngay lập tức.
Tuy nhiên, điều này là để cho cả thế giới thấy rằng chúng ta
như là một thành phố và là người có thể biết thừa nhận, hiểu, hoà giải và quan
trọng nhất, hãy chọn một tương lai tốt đẹp hơn cho chính bản thân chúng ta, và
làm lại cho đúng những gì đã làm sai. Nếu không, chúng ta sẽ tiếp tục trả giá với
sự bất hòa, chia rẽ và chắc chắn là bạo lực.
Thực sự đặt Confederacy vào một bệ thờ trong những vị trí danh dự nổi
bật nhất của chúng ta là một bài diễn văn không chính xác về quá khứ của chúng
ta. Đó là một sự phản bội đối với hiện tại của chúng ta, và đó là một đơn thuốc
tồi cho tương lai của chúng tôi. Không thể thay đổi lịch sử. Nó không thể di
chuyển như một bức tượng. Những gì đã xảy ra thì xảy ra rồi. Cuộc nội chiến chấm
dứt, và Confederacy thua và chúng ta tốt hơn vì chuyện này. Chắc chắn chúng ta
đã đủ xa rời với thời điểm đen tối này để thừa nhận rằng ý tưỡng Confederacy là
sai.
Và trong thập kỷ thứ hai của thế kỷ 21, yêu cầu người Mỹ gốc
Phi hoặc bất cứ ai khác lái xe ngang qua tài sản mà họ sở hữu; bị chiếm đóng bởi
những bức tượng tôn kính của những người đàn ông đã chiến đấu để tiêu diệt đất
nước và phủ nhận nhân tính của con người thì có vẻ như ngoan cố và vô lý. Nhiều
năm vết thương cũ vẫn còn nguyên vì chúng không bao giờ lành sớm ngay từ đầu.
Đây là sự thật cần thiết. Chúng ta tốt hơn khi là một khối gần nhau hơn là chia
rẻ xa cách.
Tính không thể chia rẻ tách rời là điều cốt yếu của chúng
ta. Có phải đây là món quà mà những người New Orleans đã tặng cho thế giới?
Chúng tôi tỏa ra vẻ đẹp và ân sủng qua thức ăn của chúng ta, quaâm nhạc của
chúng tôi, qua kiến trúc của chúng ta, qua niềm vui của cuộc sống, qua lễ kỷ
niệm của chúng ta về cái chết; Trong tất cả mọi thứ mà chúng ta làm. Chúng ta đã
cho thế giới những điều funky được gọi là jazz, một hình thức nghệ thuật độc
đáo nhất của Mỹ được phát triển qua các lứa tuổi từ các nền văn hoá khác nhau.
Hãy suy nghĩ về dòng thứ hai, suy nghĩ về Mardi Gras, suy nghĩ về muffaletta,
suy nghĩ về các Thánh, cao bồi, gumbo, đậu đỏ và cơm. Bởi Thiên Chúa, hảy suy
nghĩ.
Tất cả những gì chúng ta yêu mến được tạo ra bằng cách ném mọi
thứ vào nồi; tạo ra, sản xuất một cái gì đó tốt hơn; Tất cả mọi thứ là một sản
phẩm của sự đa dạng lịch sử của chúng ta. Chúng ta chứng minh rằng trong số nhiều
chúng ta là một - và tốt hơn vì nó! Trong số nhiều chúng ta là một - và chúng
ta thực sự thích nó! Tuy nhiên, chúng ta vẫn còn ráng tìm nhiều lý do để không
làm cho đúng. Một lần nữa, nhớ những lời của Tổng thống Bush, "Một quốc
gia vĩ đại không che giấu lịch sử của nó. Nó phải đối mặt với những sai sót của
nó và sửa chữa chúng.
Chúng ta quên mất, chúng ta từ chối không biết phụ thuộc vào
nhau bao nhiêu, chúng ta cần nhau bao nhiêu. Chúng tôi biện minh cho sự im lặng
và không hành động của mình bằng cách sản xuất những nguyên nhân cao quý ướp
trong sự từ chối lịch sử. Chúng ta vẫn tìm cách để nói 'chờ đợi' / không quá
nhanh, như Tiến sĩ Martin Luther King Jr. cho biết, "đợi gần như luôn luôn
có nghĩa là không bao giờ" Chúng ta không thể chờ đợi lâu hơn nữa. Chúng
ta cần thay đổi. Và chúng ta cần thay đổi ngay bây giờ.
Không còn chờ đợi nữa. Điều này không chỉ là về các pho tượng,
mà là về thái độ và hành vi của chúng ta. Nếu chúng ta lấy những bức tượng này
xuống và không thay đổi để trở thành một xã hội cởi mở và toàn diện hơn, tất cả
sẽ là điều vô ích. Trong khi một số người lái xe ngang những ngôi mộ này mỗi
ngày và hoặc là tôn kính vẻ đẹp của chúng hoặc không nhìn thấy chúng, nhiều người
trong số những người hàng xóm và người Mỹ của chúng ta nhìn thấy chúng rất rõ
ràng. Nhiều người nhận thức sâu sắc về bóng dài đau khổ mà sự hiện diện của
chúng tạo ra; Không chỉ theo nghĩa đen mà theo nghĩa bóng. Và rõ ràng họ nhận
được thông điệp (kỳ thị, tự tôn da trắng) của Confederacy và sự sùng bái của
cái cult of the lost cause đưa ra.
Đầu tuần này, khi bức tượng P.G.T Beauregard hạ xuống, nhạc
sĩ nổi tiếng thế giới Terence Blanchard đứng xem, vợ ông Robin và hai con gái
xinh đẹp của họ ở bên cạnh họ. Terence đi đến một trường trung học ở rìa thành
phố Park được đặt tên của một trong những anh hùng vĩ đại nhất của Hoa Kỳ và
người yêu nước, John F. Kennedy. Nhưng để đến đó, ông phải vượt qua đài tưởng
niệm của một người đàn ông đã chiến đấu để phủ nhận nhân tính của ông.
Anh ấy nói, "Tôi chưa bao giờ nhìn họ như một nguồn tự
hào ... nó luôn làm tôi cảm thấy như thể họ được đặt ở đó bởi những người không
tôn trọng chúng tôi. Đây là điều mà tôi chưa bao giờ nghĩ mình sẽ nhìn thấy
trong đời. Đó là một dấu hiệu cho thấy thế giới đang thay đổi "Vâng, Terence,
nó là và đã là quá trể rồi. Bây giờ là thời điểm để gửi một thông điệp mới cho
thế hệ kế tiếp của những người New Orleanians đi theo những bước chân đáng nhớ
của Terence và Robin.
Một thông điệp về tương lai, khoảng 300 năm tới và xa hơn; Chúng
ta không bỏ lỡ cơ hội này, New Orleans
và để chúng ta giúp đỡ cho phần còn lại của đất nước này làm tương tự. Bởi vì
bây giờ là thời gian để lựa chọn. Bây giờ là thời gian để thành phố chúng ta thực
sự phải làm đúng như vậy, và phải làm cho đúng ngay từ đầu.
Chúng ta nên dừng lại một chút và tự hỏi mình tại thời điểm
này trong lịch sử của chúng ta - sau khi Katrina, sau Rita, sau Ike, sau
Gustav, sau cuộc suy thoái quốc gia, sau thảm hoạ dầu BP và sau cơn lốc xoáy -
nếu được trình bày với cơ hội xây dựng các đài kỷ niệm để kể câu chuyện về
chúng ta hoặc để sử dụng những khoảng đất này ... liệu những di tích này có phải
là điều chúng tôi muốn cả thế giới nhìn thấy? Đây có phải là câu chuyện của
chúng ta mà chúng ta muốn người khác biết đến?
Chúng ta đã không xóa lịch sử; Chúng ta đang trở thành một
phần của lịch sử thành phố bằng cách sửa sai hình ảnh các di tích này đại diện
và tạo ra một tương lai tốt hơn, hoàn thiện hơn cho tất cả con cái của chúng ta
và cho thế hệ tương lai. Và không giống như khi những tượng đài của Confederacy
này được dựng lên lần đầu tiên như những biểu tượng của tối cao da trắng, bây
giờ chúng ta có cơ hội để tạo ra không chỉ các biểu tượng mới, mà còn để cùng
nhau làm việc như một người, một người dân. Trong vùng đất may mắn của chúng
ta, tất cả chúng ta đều ngồi chung bàn, dân chủ bằng nhau. Chúng ta phải khẳng
định lại cam kết của mình đối với một tương lai, nơi mỗi công dân được bảo đảm những
món quà đặc thù của xứ Mỹ về cuộc sống, tự do và sự mưu cầu hạnh phúc.
Đó là điều làm cho nước Mỹ trở nên tuyệt vời và ngày nay nó
quan trọng hơn bao giờ hết để giữ vững những giá trị này và cùng nhau nói lên một
sự thật hiển nhiên rằng trong số nhiều chúng ta là một. Đó là lý do tại sao
ngày nay chúng ta lại đòi lại những khoảng không gian này lại cho Hoa Kỳ. Bởi
vì chúng ta là một quốc gia, chứ không phải hai; Không thể chia cắt, tự do và
công lý cho tất cả ... không phải cho một số người. Tất cả chúng ta đều là một
phần của một quốc gia, tất cả đều cam kết trung thành với một lá cờ, lá cờ của
Hoa Kỳ. Và người New Orleans là một phần tử ở trong đó ... tất cả các cách.
Chính trong liên bang này và trong chân lý này, lòng yêu nước thực sự bắt nguồn
từ đây và nảy nở. Thay vì tôn kính một sự sai lầm lịch sử trong 4 năm chiến
tranh được gọi là Confederacy, chúng ta có thể kỷ niệm 300 năm lịch sử phong
phú, đa dạng của chúng ta như là một nơi có tên New Orleans và đặt ra nền tảng cho
300 năm tới.
Sau nhiều thập kỷ tranh luận công khai, giận dữ, lo lắng,
mong đợi, sỉ nhục và thất vọng. Sau các cuộc điều trần công khai và phê duyệt từ
ba ủy ban dẫn đầu cộng đồng riêng biệt. Sau hai cuộc điều trần công cộng mạnh mẽ
và một cuộc bỏ phiếu 6-1 của Hội đồng Thành phố New Orleans được bầu chọn hợp lệ.
Sau khi xem xét bởi 13 thẩm phán liên bang và tiểu bang khác nhau. Trọng trách
đầy đủ của các cơ quan lập pháp, hành pháp và tư pháp của chính phủ đã mang lại
và các di tích này đã được gỡ bỏ theo luật
pháp. Vì vậy, bây giờ là thời gian để đến với nhau và chữa lành và tập trung
vào công việc lớn hơn của chúng ta. Không chỉ xây dựng các biểu tượng mới, mà
còn làm cho thành phố này trở thành một biểu hiện tuyệt vời của những gì có thể
và những gì chúng ta như là một con người có thể trở thành.
Chúng ta hãy nhớ người một lần bị lưu đày, giam cầm và bây
giờ được biết đến và yêu mến, Nelson
Mandela và những gì ông ấy nói sau khi sự phân biệt chủng tộc tan rã. "Nếu
cơn đau thường không thể chịu nổi và những phát hiện gây sốc cho tất cả chúng
ta, đó là bởi vì chúng thực sự mang lại cho chúng ta sự khởi đầu của một sự hiểu
biết chung về những gì đã xảy ra và sự phục hồi vững chắc nhân tính của quốc
gia" Vì vậy, trước khi chúng ta chia tay hãy cho chúng tôi một lần nữa Nói
rõ sự thật.
Conderacy đã nằm sai hướng của lịch sử và nhân loại. Nó tìm
cách phá vỡ nước Mỹ và ép buộc người Mỹ đồng bào của chúng ta làm nô lệ cho
chúng. Đây là lịch sử chúng ta không bao giờ nên quên và cái mà chúng ta không
bao giờ nên đặt trên bệ để được tôn sùng. Là một cộng đồng, chúng ta phải nhận
ra tầm quan trọng của việc xoá đi các tượng đài New Orleans 'Confederate'. Đó chúng
ta thừa nhận rằng bây giờ là thời điểm để nhìn nhận sự thật, và sau đó di chuyển
qua, một phần đau đớn trong lịch sử của chúng ta.
Bất cứ điều gì mà làm ít hơn vậy sẽ làm cho cuộc đấu tranh
can đảm và “vắt óc tìm kiếm suy nghĩ” của nhiều thế hệ bị lãng phí, mất chính
nghĩa. Bất cứ điều gì làm ít hơn sẽ không xứng đáng với lời nói bất diệt của Tổng
thống Abraham Lincoln, tổng thống vĩ đại nhất của chúng ta, người với tấm lòng
rộng mở và rõ ràng về mục đích, kêu gọi chúng ta hảy đoàn kết như một, khi ông
nói: " Không làm hại người nào hết, với lòng bác ái dành cho tất cả, với sự
chắc chắn về nhân quyền (?) (firmness in the Right) , như Thượng đế cho chúng
ta thấy quyền của mình, hãy cố gắng hoàn thành công việc chúng ta đang theo đuổi,
để băng bó lại những vết thương của quốc gia ... để làm tất cả những gì có thể
đạt được và cái mình yêu mến - một hòa
bình chân chính và lâu dài giữa chúng ta và với tất cả các quốc gia khác.
"
Cảm ơn quí vị.
Thank
you for coming.
The
soul of our beloved City is deeply rooted in a history that has evolved over
thousands of years; rooted in a diverse people who have been here together
every step of the way — for both good and for ill. It is a history that holds
in its heart the stories of Native Americans — the Choctaw, Houma Nation, the
Chitimacha. Of Hernando De Soto, Robert Cavelier, Sieur de La Salle, the
Acadians, the Islenos, the enslaved people from Senegambia, Free People of
Colorix, the Haitians, the Germans, both the empires of France and Spain. The
Italians, the Irish, the Cubans, the south and central Americans, the
Vietnamese and so many more.
You see
— New Orleans is truly a city of many nations, a melting pot, a bubbling
caldron of many cultures. There is no other place quite like it in the world
that so eloquently exemplifies the uniquely American motto: e pluribus unum —
out of many we are one. But there are also other truths about our city that we
must confront. New Orleans was America’s largest slave market: a port where
hundreds of thousands of souls were bought, sold and shipped up the Mississippi
River to lives of forced labor of misery of rape, of torture. America was the
place where nearly 4000 of our fellow citizens were lynched, 540 alone in
Louisiana; where the courts enshrined ‘separate but equal’; where Freedom
riders coming to New Orleans were beaten to a bloody pulp. So when people say
to me that the monuments in question are history, well what I just described is
real history as well, and it is the searing truth.
And it
immediately begs the questions, why there are no slave ship monuments, no
prominent markers on public land to remember the lynchings or the slave blocks;
nothing to remember this long chapter of our lives; the pain, the sacrifice,
the shame... all of it happening on the soil of New Orleans. So for those
self-appointed defenders of history and the monuments, they are eerily silent
on what amounts to this historical malfeasance, a lie by omission. There is a
difference between remembrance of history and reverence of it.
For
America and New Orleans, it has been a long, winding road, marked by great
tragedy and great triumph. But we cannot be afraid of our truth. As President
George W. Bush said at the dedication ceremony for the National Museum of
African American History & Culture, “A great nation does not hide its
history. It faces its flaws and corrects them.” So today I want to speak about
why we chose to remove these four monuments to the Lost Cause of the
Confederacy, but also how and why this process can move us towards healing and
understanding of each other. So, let’s start with the facts.
The
historic record is clear, the Robert E. Lee, Jefferson Davis, and P.G.T.
Beauregard statues were not erected just to honor these men, but as part of the
movement which became known as The Cult of the Lost Cause. This ‘cult’ had one
goal — through monuments and through other means — to rewrite history to hide
the truth, which is that the Confederacy was on the wrong side of humanity.
First erected over 166 years after the founding of our city and 19 years after
the end of the Civil War, the monuments that we took down were meant to rebrand
the history of our city and the ideals of a defeated Confederacy. It is
self-evident that these men did not fight for the United States of America,
They fought against it. They may have been warriors, but in this cause they
were not patriots. These statues are not just stone and metal. They are not
just innocent remembrances of a benign history. These monuments purposefully
celebrate a fictional, sanitized Confederacy; ignoring the death, ignoring the
enslavement, and the terror that it actually stood for.
After
the Civil War, these statues were a part of that terrorism as much as a burning
cross on someone’s lawn; they were erected purposefully to send a strong
message to all who walked in their shadows about who was still in charge in
this city. Should you have further doubt about the true goals of the
Confederacy, in the very weeks before the war broke out, the Vice President of
the Confederacy, Alexander Stephens, made it clear that the Confederate cause
was about maintaining slavery and white supremacy. He said in his now famous
‘cornerstone speech’ that the Confederacy’s “cornerstone rests upon the great
truth, that the negro is not equal to the white man; that slavery —
subordination to the superior race — is his natural and normal condition. This,
our new government, is the first, in the history of the world, based upon this
great physical, philosophical, and moral truth.”
Now,
with these shocking words still ringing in your ears... I want to try to gently
peel from your hands the grip on a false narrative of our history that I think
weakens us. And make straight a wrong turn we made many years ago — we can more
closely connect with integrity to the founding principles of our nation and
forge a clearer and straighter path toward a better city and a more perfect
union.
Last
year, President Barack Obama echoed these sentiments about the need to
contextualize and remember all our history. He recalled a piece of stone, a
slave auction block engraved with a marker commemorating a single moment in
1830 when Andrew Jackson and Henry Clay stood and spoke from it. President
Obama said, “Consider what this artifact tells us about history... on a stone
where day after day for years, men and women... bound and bought and sold and
bid like cattle on a stone worn down by the tragedy of over a thousand bare
feet. For a long time the only thing we considered important, the singular
thing we once chose to commemorate as history with a plaque were the
unmemorable speeches of two powerful men.”
A piece
of stone — one stone. Both stories were history. One story told. One story
forgotten or maybe even purposefully ignored. As clear as it is for me today...
for a long time, even though I grew up in one of New Orleans’ most diverse
neighborhoods, even with my family’s long proud history of fighting for civil
rights... I must have passed by those monuments a million times without giving
them a second thought. So I am not judging anybody, I am not judging people. We
all take our own journey on race.
I just
hope people listen like I did when my dear friend Wynton Marsalis helped me see
the truth. He asked me to think about all the people who have left New Orleans
because of our exclusionary attitudes. Another friend asked me to consider
these four monuments from the perspective of an African American mother or
father trying to explain to their fifth grade daughter who Robert E. Lee is and
why he stands atop of our beautiful city. Can you do it? Can you look into that
young girl’s eyes and convince her that Robert E. Lee is there to encourage
her? Do you think she will feel inspired and hopeful by that story? Do these
monuments help her see a future with limitless potential? Have you ever thought
that if her potential is limited, yours and mine are too? We all know the
answer to these very simple questions. When you look into this child’s eyes is
the moment when the searing truth comes into focus for us. This is the moment
when we know what is right and what we must do. We can’t walk away from this
truth.
And I
knew that taking down the monuments was going to be tough, but you elected me
to do the right thing, not the easy thing and this is what that looks like. So
relocating these Confederate monuments is not about taking something away from
someone else. This is not about politics, this is not about blame or
retaliation. This is not a naïve quest to solve all our problems at once.
This is
however about showing the whole world that we as a city and as a people are
able to acknowledge, understand, reconcile and most importantly, choose a
better future for ourselves making straight what has been crooked and making
right what was wrong. Otherwise, we will continue to pay a price with discord,
with division and yes with violence.
To
literally put the Confederacy on a pedestal in our most prominent places of
honor is an inaccurate recitation of our full past. It is an affront to our
present, and it is a bad prescription for our future. History cannot be
changed. It cannot be moved like a statue. What is done is done. The Civil War
is over, and the Confederacy lost and we are better for it. Surely we are far
enough removed from this dark time to acknowledge that the cause of the
Confederacy was wrong.
And in
the second decade of the 21st century, asking African Americans — or anyone
else — to drive by property that they own; occupied by reverential statues of
men who fought to destroy the country and deny that person’s humanity seems
perverse and absurd. Centuries old wounds are still raw because they never healed
right in the first place. Here is the essential truth. We are better together
than we are apart.
Indivisibility
is our essence. Isn’t this the gift that the people of New Orleans have given
to the world? We radiate beauty and grace in our food, in our music, in our
architecture, in our joy of life, in our celebration of death; in everything
that we do. We gave the world this funky thing called jazz, the most uniquely
American art form that is developed across the ages from different cultures.
Think about second lines, think about Mardi Gras, think about muffaletta, think
about the Saints, gumbo, red beans and rice. By God, just think.
All we
hold dear is created by throwing everything in the pot; creating, producing
something better; everything a product of our historic diversity. We are proof
that out of many we are one — and better for it! Out of many we are one — and
we really do love it! And yet, we still seem to find so many excuses for not
doing the right thing. Again, remember President Bush’s words, “A great nation
does not hide its history. It faces its flaws and corrects them.”
We
forget, we deny how much we really depend on each other, how much we need each
other. We justify our silence and inaction by manufacturing noble causes that
marinate in historical denial. We still find a way to say ‘wait’/not so fast,
but like Dr. Martin Luther King Jr. said, “wait has almost always meant never.”
We can’t wait any longer. We need to change. And we need to change now.
No more
waiting. This is not just about statues, this is about our attitudes and
behavior as well. If we take these statues down and don’t change to become a
more open and inclusive society this would have all been in vain. While some
have driven by these monuments every day and either revered their beauty or
failed to see them at all, many of our neighbors and fellow Americans see them
very clearly. Many are painfully aware of the long shadows their presence
casts; not only literally but figuratively. And they clearly receive the
message that the Confederacy and the cult of the lost cause intended to
deliver.
Earlier
this week, as the cult of the lost cause statue of P.G.T Beauregard came down,
world renowned musician Terence Blanchard stood watch, his wife Robin and their
two beautiful daughters at their side. Terence went to a high school on the
edge of City Park named after one of America’s greatest heroes and patriots,
John F. Kennedy. But to get there he had to pass by this monument to a man who
fought to deny him his humanity.
He
said, “I’ve never looked at them as a source of pride... it’s always made me
feel as if they were put there by people who don’t respect us. This is
something I never thought I’d see in my lifetime. It’s a sign that the world is
changing.” Yes, Terence, it is and it is long overdue. Now is the time to send
a new message to the next generation of New Orleanians who can follow in
Terence and Robin’s remarkable footsteps.
A
message about the future, about the next 300 years and beyond; let us not miss
this opportunity New Orleans and let us help the rest of the country do the
same. Because now is the time for choosing. Now is the time to actually make
this the City we always should have been, had we gotten it right in the first
place.
We
should stop for a moment and ask ourselves — at this point in our history —
after Katrina, after Rita, after Ike, after Gustav, after the national
recession, after the BP oil catastrophe and after the tornado — if presented
with the opportunity to build monuments that told our story or to curate these
particular spaces... would these monuments be what we want the world to see? Is
this really our story?
We have
not erased history; we are becoming part of the city’s history by righting the
wrong image these monuments represent and crafting a better, more complete
future for all our children and for future generations. And unlike when these
Confederate monuments were first erected as symbols of white supremacy, we now
have a chance to create not only new symbols, but to do it together, as one
people. In our blessed land we all come to the table of democracy as equals. We
have to reaffirm our commitment to a future where each citizen is guaranteed
the uniquely American gifts of life, liberty and the pursuit of happiness.
That is
what really makes America great and today it is more important than ever to
hold fast to these values and together say a self-evident truth that out of
many we are one. That is why today we reclaim these spaces for the United
States of America. Because we are one nation, not two; indivisible with liberty
and justice for all... not some. We all are part of one nation, all pledging
allegiance to one flag, the flag of the United States of America. And New
Orleanians are in... all of the way. It is in this union and in this truth that
real patriotism is rooted and flourishes. Instead of revering a 4-year brief
historical aberration that was called the Confederacy we can celebrate all 300
years of our rich, diverse history as a place named New Orleans and set the
tone for the next 300 years.
After
decades of public debate, of anger, of anxiety, of anticipation, of humiliation
and of frustration. After public hearings and approvals from three separate
community led commissions. After two robust public hearings and a 6-1 vote by
the duly elected New Orleans City Council. After review by 13 different federal
and state judges. The full weight of the legislative, executive and judicial
branches of government has been brought to bear and the monuments in accordance
with the law have been removed. So now is the time to come together and heal
and focus on our larger task. Not only building new symbols, but making this
city a beautiful manifestation of what is possible and what we as a people can
become.
Let us
remember what the once exiled, imprisoned and now universally loved Nelson
Mandela and what he said after the fall of apartheid. “If the pain has often
been unbearable and the revelations shocking to all of us, it is because they
indeed bring us the beginnings of a common understanding of what happened and a
steady restoration of the nation’s humanity.” So before we part let us again
state the truth clearly.
The
Confederacy was on the wrong side of history and humanity. It sought to tear
apart our nation and subjugate our fellow Americans to slavery. This is the
history we should never forget and one that we should never again put on a
pedestal to be revered. As a community, we must recognize the significance of
removing New Orleans’ Confederate monuments. It is our acknowledgment that now
is the time to take stock of, and then move past, a painful part of our history.
Anything
less would render generations of courageous struggle and soul-searching a truly
lost cause. Anything less would fall short of the immortal words of our
greatest President Abraham Lincoln, who with an open heart and clarity of
purpose calls on us today to unite as one people when he said: “With malice
toward none, with charity for all, with firmness in the right, as God gives us
to see the right, let us strive on to finish the work we are in, to bind up the
nation’s wounds...to do all which may achieve and cherish — a just and lasting
peace among ourselves and with all nations.”
Thank
you.